روح الله رشیدی:
بحث در باب حکمرانی در مجموعۀ نهادهای حاکمیتی بسیار پرمشتری است این روزها. بازار همایشهای تبیینی در این موضوع بسیار داغ است. هر هفته در کنار و گوشۀ کشور، چندین نشست و برخاست با عناوین و زیرموضوعات متنوع برگزار میشود که مقصود همۀ آنها فضیلتتراشی برای مفهوم «حکمرانی» است.
در نگاه اول، این حد از تمرکز بخشنامهای بر برکشیدنِ مفهوم «حکمرانی» نشانۀ یک چرخش است؛ چرخشی انتقادی که احتمالاً نشان میدهد کاستیهایی در شیوۀ حکومتداری کنونی میبینیم و برای رفع این کاستیها، نسخۀ «حکمرانی به جای حکومتداری» را پیشنهاد میکنیم.
هر بازاندیشی اصلاحگرانهای در شیوۀ حکومتداری، مغتنم است، اما مسئله اینجاست که تا امروز هر آنچه در باب ویژگیها و فضایل «حکمرانی» شنیدهایم چیزی به جمهوریت اضافه نکرده است. در جلسات و نشستها، مفهوم حکمرانی را زیر و رو میکنیم و از صدها زاویۀ بدیع، متنوع و متفاوت آن را میکاویم. در نهایت به این خصیصۀ محوری برای حکمرانی میرسیم: «مشارکت دادن تمام ذینفعان در امر حکومت»!
خب؛ آیا این یک ویژگی بسیار متمایز! که برای حکمرانی یافتهایم در جمهوریت یافت نمیشود؟
ما دچار رودربایستی با جمهوریت شدهایم. نمیخواهیم و نمیتوانیم به الزاماتش پایبند باشیم و هزینههای این پایبندی را بپردازیم. بنابراین مدام بازی درمیآوریم و برایش رقیب و معادل و مترادف میتراشیم.
گویی در مخصمهای گرفتار آمدهایم و میخواهیم از این مخمصه خلاص شویم و در جستجوی راه خلاصی، فعلاً به حکمرانی رسیدهایم! هم مقبول عام است، هم نزدیک به ادبیات رایج جهانی!
اگر حاضریم این همه هزینه بدهیم؛ آنچنانکه حتی بگوییم شیوۀ حکومتداری ما ایراد دارد و باید از حکومتداری به حکمرانی تغییر وضعیت بدهیم، چرا عارمان میآید بگوییم «باید به جمهوریت برگردیم»؟
جمهوریت چه چیزی نداشت که رفتیم سراغ حکمرانی؟
جمهوریت که مال خود ماست. برایش انقلاب کردهایم، به پایش خون دادهایم، حلاوتش را چشیدهایم و برکتش را دیدهایم.
اگر دنبال حکمرانی هستیم، پس با جمهوریت چه کنیم؟ بفرستیمش موزه؟
دیدگاهتان را بنویسید